фикр — [فکر] а. андеша, тааммул 2. хаёл; мулоҳиза; ба фикри ман… бино ба мулоҳизаи ман, аз рӯи пиндошти ман, чунон ки ман меандешам; фикр аз як ҷо баромадан маҷ. ҳамфикр ва ҳамақида будани ду кас дар бораи масъалае; фикр давондан фикр кардан, мулоҳиза… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
мулоҳиза — [ملاحظه] а 1. фикр, андеша; фикр дар бораи чизе; бо мулоҳиза гап задан фикр карда гап задан, ҳарҷониба санҷида гап задан; ба мулоҳиза гирифтан дар бораи чизе фикр кардан, ба назари эътибор гирифтан 2. хулосаи фикре, ки дар натиҷаи тааммули… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
афкор — [افکار] а. ҷ. фикр (фикрҳо, андешаҳо); ақида: афкори тарбиявию ахлоқӣ, афкори фалсафӣ, афкори ҷамъиятӣ; афкори пешқадам ғояҳои мутараққӣ; афкори умум // афкори омма фикри умумихалқӣ; мубодилаи афкор // табодули афкор бо ҳам иваз кардани фикру… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
васваса — [وسوسه] а 1. фикру хаёле, ки ба роҳи бад мебарад, андешае, ки ба бадӣ мебарад, нияту андешаи бад 2. иғво, фитна, шӯрангезӣ, ташвиқ ба ягон кори бад, таҳрикоти бад 3. шакку шубҳа; гумони бад; васваса кардан (намудан) ба кори бад таҳрик кардан, ба… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
гумонпазир — [گمان پذير] қобили фикру андеша ва хаёл; гумонпазир шудан дар фикру андеша ва хаёл афтодан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
пасандеш — [پس انديش] 1. он ки дар бораи айёми гузашта андеша мекунад; муқоб. пешбин 2. он ки оқибат ва ояндаи худро андеша мекунад, оқибатбин, дурбин … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
тафаккур — [تفکر] а. андеша, фикр; ба хаёл (андеша) ғарқ шудан … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
хаёл — [خيال] а 1. фикр, андеша 2. пиндошт, гумон, зан(н) 3. орзу, тасаввур: хаёлҳои ширини ҷавонӣ 4. он чи дар хоб дида шуда дар андешаи кас пайдо мешавад; он чи аз дида дар хотир мемонад; ба хаёлам… ба фикри ман, аз рӯи пиндор ва гумони ман; хаёли хом … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
хаёлмандона — [خيالمندانه] дар ҳолати фикру андеша, ғарқи фикру андеша, андешакунон … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ
ҷо — (ҷой) [جا // جاي] 1. фазо ё масоҳате, ки аз тарафи касе ё чизе ишғол шуда бошад ё ишғол шавад ё мавқеи ягон ҳаракат, амал ва ҳодиса бошад, макон, мавзеъ, маҳал 2. манзили истиқомат, оилаву рӯзгор, бошишгоҳ, манзил 3. мавқеъ, маврид, вақт 4. дам,… … Фарҳанги тафсирии забони тоҷикӣ